Przeciętny ludzki mieszkaniec Ziemi potrzebuje 5 000 litrów wody na dobę – tyle, ile mieści basen ogrodowy. Dlaczego tak dużo? Rozwiązania zagadki tkwi w pojęciu śladu wodnego.
Ślad wodny to całkowita objętość wody potrzebna do wyprodukowania danej rzeczy, obejmująca cały proces jego powstania: od surowców pierwotnych, po ich przetworzenie, aż po produkt końcowy i neutralizację powstałych zanieczyszczeń (za: Sebastian Szklarek, ekohydrolog, autor bloga Świat Wody).
Czy wiesz, że do wyprodukowania jednego kilograma mięsa z kurczaka zużywa się aż 4330 litrów wody?!
Zwróć uwagę, że za pomocą śladu wodnego możemy opisać zużycie wody przy produkcji każdej rzeczy, nie tylko żywności. Zobacz, jak to wygląda na przykładzie pary dżinsów i t-shirtu.
A jak myślisz – ile wody pochłonęła produkcja Twojego smartfona? Kliknij i sprawdź!
Żeby lepiej zrozumieć, dlaczego ludzie zużywają tak dużo wody, wykonaj proste zadanie. Skomponuj swoje śniadanie z dostępnych składników i oblicz jego ślad wodny.
Wprawdzie ilość H₂O na Ziemi jest stała, ale zasoby powierzchniowej wody słodkiej kurczą się coraz bardziej – m.in. podnosi się poziom mórz i oceanów, a obniża poziom zasobów podziemnych. W dodatku część wód staje się zbyt toksyczna, by móc je oczyścić (dotyczy to zarówno wód podziemnych, które pozyskujemy do picia, jak też mórz i oceanów). Dowiedz się więcej o oczyszczaniu ścieków (CHEMIA).
Opisane wyżej zjawiska to antropogeniczne zmiany środowiska, czyli zmiany, które spowodował człowiek. Dostęp do istniejących zasobów jest nierównomierny – są miejsca, gdzie wody brakuje, co dodatkowo potęgują ekstremalne zjawiska związane ze zmianą klimatu.
Ale tylko 1% zasobów całej wody na świecie stanowi woda słodka dająca życie ludziom, zwierzętom i roślinom.
Nie zawsze gospodarujemy wodą racjonalnie. Zobacz (GEOGRAFIA).
PODNOSI SIĘ
POZIOM
WÓD
I OCEANÓW
OBNIŻA SIĘ
POZIOM
WÓD
PODZIEMNYCH
Pamiętasz ten schemat z pierwszych klas szkoły podstawowej? Jak myślisz, czy to cała prawda, czy tylko lukrowana wersja dla najmłodszych?
Przeprowadźcie głosowanie w klasie.
Niestety, LUDZIE ZABURZYLI OBIEG WODY W PRZYRODZIE 😞, budując miasta, drogi i budynki, eksploatując zasoby naturalne i niszcząc naturalne zbiorniki wody oraz magazynujące wodę lasy czy mokradła.
Taka zmiana w obiegu wody powoduje, że mamy coraz częściej występujące naprzemiennie powodzie i susze.
Spośród 46 państw w Europie Polska jest na piątym miejscu od końca pod względem dostępnych zasobów wody! Za nami są m.in. Cypr i Malta – skaliste wyspy na Morzu Śródziemnym.
#ratujświat
Żeby nie zabrakło nam wody, powinniśmy jednocześnie ograniczyć jej marnowanie i zadbać o systemy retencji – zatrzymywania jej w miejscu, gdzie spadła.
Mamy dla Ciebie dwie gry,
o każdym z tych tematów.
Sprawdź, czy wiesz, jak można zatrzymać wodę w mieście:
EKSPERYMENT (FIZYKA)
Przeprowadź eksperyment i sprawdź, w jakim czasie wchłania się woda na różnych nawierzchniach (trawnik, ubita ścieżka, parking z kratką betonową, asfalt, płyta chodnikowa, kostka). Aby wyniki eksperymentu były rzetelne, zwróć uwagę na to, żeby ilość wody, powierzchnia i nachylenie terenu we wszystkich testach były podobne.
Jeśli znajdziesz miejsca o podobnym nasłonecznieniu, zmierz temperaturę powietrza 5 centymetrów nad różnymi powierzchniami (płyta chodnikowa, asfalt, teren zielony).
#brainstorm
Porozmawiajcie o innych sposobach ograniczania wpływu człowieka na dostępność zasobów wodnych. Stwórzcie wspólnie listę działań, które warto wdrożyć w życie, żeby wody nam nie zabrakło.
Lista gotowa?
To teraz do dzieła!
Przepisz w miejsce kropel kolejne cyfry kodu, które otrzymałeś w czasie lekcji.
Wody w przyrodzie nie przybywa, a ludzi jest coraz więcej i każdy z nas zużywa znacznie więcej wody niż nasi przodkowie.
Lasy i mokradła zatrzymują wodę na czas suszy i lata.
Wokół kopalni tworzą się tzw. leje depresyjne, czyli strefy, gdzie znacznie obniża się poziom wód gruntowych, a okolica pustynnieje.
Skażenie wód substancjami toksycznymi wyłącza część wody z obiegu i szkodzi ekosystemom wodnym.
Jeśli elementy nie pasują do siebie – zmień rozdzielczość przyciskając: Ctrl+ lub Ctrl- aż efekt będzie satysfakcjonujący.